İki bin yıl sonra Türkçede: "Doğa Araştırmaları"
Seneca'nın bugüne dek dilimize kazandırılmamış Doğa Araştırmaları'nı C. Cengiz Çevik, Latince aslından çevirdi.
Seneca,
yaklaşık iki bin yıl önce kaleme aldığı Doğa Araştırmaları'nda doğayı
sorgulamadan önce amacını ve sınırlarını şöyle açıklamıştı:
Hem
kendisiyle hem de başkalarıyla ilgili olayları öngörüp yönetebilen bir
zihne sahip olduğunu düşünenler de vardır. İçinde bizim de bulunduğumuz
bu evrenin gayesiz olduğunu, doğanın rastlantılarla ya da yaptığı şeyin
bilincinde olmadan hareket ettiğini düşünüyorlar. Bütün bunları
öğrenmeye ve nesnelere sınırlar atfetmeye ne değer biçiyorsunuz? Örneğin
Tanrı ne kadar muktedirdir? İlkin kendi mi maddeyi yarattı, yoksa zaten
var olan bir maddeyi mi kullandı? Tasarım mı maddeden önce geldi, madde
mi tasarımdan?
Tanrı istediği her şeyi yaratabilir mi, yoksa eserinde herhangi bir
bozukluk olmasa da, işlenmesi zor bir maddeden yararlanan bir sanatçı
gibi, birçok yaratımında işlediği madde onu yanıltabilir mi? Bütün
bunları araştırmak, öğrenmek ve onlar üzerinde yoğunlaşmak, niçin
ölümlülüğün sınırlarını aşmak ve daha iyi bir kader yazmak anlamına
gelmesin? Bütün bunların senin ne işine yarayacağını mı soruyorsun? Bu
sayede hiçbir şeyi değilse de en azından her şeyin Tanrı ölçüsünde
kısıtlı olduğunu